Kinderbekkenfysiotherapie

Informatie voor ouders
De klachten waarmee uw kind bij de bekkenfysiotherapeut terecht kan zijn onder andere:

• Bedplassen
• Plasongelukjes
• Heel vaak plassen
• Blaasontstekingen
• Poepongelukjes
• Obstipatie
• Buikpijn

Intake en onderzoek
Wanneer u bij de kinderbekkenfysiotherapeut komt zal er eerst een gesprek zijn samen met u en uw kind. Hier wordt de hulpvraag geïnventariseerd en krijgt u vragen over het plassen, poepen, toilethouding, het eten en drinken van uw kind en enkele vragen over zijn/haar algehele ontwikkeling en functioneren. Deze vragen zijn van belang om duidelijkheid te krijgen over het probleem en om te kunnen beoordelen welke therapie uw kind nodig heeft.

Na het intakegesprek zal er een lichamelijk onderzoek gedaan worden. Hier wordt gekeken naar de algemene motoriek van uw kind, zoals het lopen, rennen, springen, hinkelen, huppelen etc. Dit is nodig om te zien op welke manier hij/zij beweegt. Daarnaast zal het onderzoek zijn gericht op de bekkenbodemspieren, om een inschatting te maken van de mogelijkheden om de bekkenbodemspieren te kunnen aan- en ontspannen.

Bekkenbodemspieren
De bekkenbodemspieren spelen onder andere een belangrijke rol bij het plassen en poepen. Normaal gesproken zijn deze spieren ontspannen. Zij moeten kunnen aanspannen wanneer er plas of poep opgehouden moet worden. De spieren moeten weer volledig kunnen ont- spannen wanneer er geplast en/of gepoept wordt. Bij kinderen met plas- en poepproblemen werken de bekkenbodemspieren vaak niet zoals het zou moeten.

Behandeling
Aan de hand van de intake en het onderzoek wordt beoordeeld of kinderbekkenfysiotherapie zinvol kan zijn. Er wordt samen met u en uw kind een behandelplan gemaakt. De therapie bij kinderen met plas- en/of ontlastingsproblemen kan bestaan uit:

• Uitleg over het ontstaan en de mogelijke oorzaak van de klacht
• Voorlichting: met behulp van leuk en overzichtelijk plaatmateriaal krijgt het kind inzicht in zijn of haar plas / poepprobleem.
• Aanleren van juist toiletgedrag / toiletritme / toilethouding
• Algemene adviezen ten aanzien van het drinken en eten
• Oefentherapie gericht op:
  • algemeen lichaamsgevoel en beweging
  • bewustzijn en functie van de bekkenbodemspieren
  • verbeteren van plas- en ontlastingstechniek
  • adequaat reageren op aandrang en het vergroten van blaascapaciteit
  • ontspannen ademhaling
  • ontspanning algemeen

De oefeningen moeten met grote regelmaat herhaald worden om een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Ook thuis moet geoefend worden. De therapie vraagt dus veel inzet van u en uw kind. Hoe consequenter en regelmatiger er geoefend wordt des te groter is de kans op verbetering / herstel.

Verwijzing
Vaak is er sprake van een verwijzing door een huisarts of specialist. Een verwijzing is echter niet noodzakelijk. U kunt ook op eigen initiatief een afspraak maken.

Vergoeding
Kinderbekkenfysiotherapie wordt vanuit de basisverzekering volledig vergoed.

Informatie voor verwijzers
Kinderbekkenfysiotherapie is een aanvullende Post Hbo-opleiding van een jaar voor geregistreerde kinderfysiotherapeuten en / of geregistreerde bekkenfysiotherapeuten. Een kind met mictie- en/of defecatiestoornissen, enuresis of chronische buikpijnklachten kan baat hebben bij interventie van een kinderbekkenfysiotherapeut.

Indicaties voor Kinderbekkenfysiotherapie:

• urine-incontinentie
• overactiviteit van de blaas met aandrangincontinentie en hoge mictiefrequentie
• urineweginfecties (mogelijk op basis van dysfunctional voiding)
• enuresis (monosymptomatisch en niet-monosymptomatisch)
• fecale incontinentie
• obstipatie
• chronische buikpijn zonder aantoonbare oorzaak
• angst om te ontlasten of te plassen
• problemen op gebied van seksualiteit (adolescenten)

Wat doet de kinderbekkenfysiotherapeut?
Om tot een goede kinderbekkenfysiotherapeutische werkdiagnose te komen wordt een specifieke anamnese afgenomen. Deze is gericht op mictie, defecatie, voeding en vochtintake, toilethouding en een algemeen gedeelte betreffende de ontwikkeling en het welbevinden van het kind. Hiermee wordt de hulpvraag in kaart gebracht. Bij het lichamelijk onderzoek wordt een beeld gevormd van het algemeen motorisch functioneren en het functioneren van de bekkenbodemspieren. Tevens wordt gebruik gemaakt van plas- en poepdagboeken om de gegevens uit de anamnese te objectiveren. Om goed te kunnen beoordelen hoe het kind de bekkenbodemspieren gebruikt is soms een inwendig onderzoek nodig. Dit wordt met de uiterste zorgvuldigheid toegepast en alleen na overleg met u en na uitgebreide voorlichting en met toestemming van ouders en kind. Mocht het kind extreem angstig zijn dan is inwendig onderzoeken en behandelen niet mogelijk. Naar aanleiding van de intake wordt beoordeeld of kinderbekkenfysiotherapie geïndiceerd is. Zo nodig wordt contact opgenomen met de huisarts.

De therapie bij kinderen met mictie en/of defecatieproblemen bestaat uit:

• Voorlichting
• Met behulp van leuk en overzichtelijk plaatmateriaal krijgt het kind inzicht in het plas/ poepprobleem.
• Toiletgedrag/toiletregime
  • Houding
  • Techniek
  • Wanneer
• Advies geven ten aanzien van een normale intake van vocht en voeding
• Demystificatie
• Oefentherapie gericht op:
  – algemeen lichaamsgevoel
  – gevoel en functie van de bekkenbodemspieren
  – ademhaling
  – ontspanning
  – vergroten van de blaascapaciteit

De behandeling kan worden ondersteund met myofeedback, rectale ballontraining of functionele elektrostimulatie.

Kinderbekkenfysiotherapie wordt vanuit de basisverzekering volledig vergoed.