Chronische zorg
Een persoonlijk zorgplan om klachten te stabiliseren en te verminderen.
Als je een chronische of neurologische aandoening hebt, dan kan fysiotherapie je verlichting geven. Door te werken aan je fysieke gezondheid, kun je je klachten stabiliseren of mogelijk verminderen. Hierdoor leer je ook beter om te gaan met je chronische ziekte.
Binnen MFT De Woldstreek zijn er fysiotherapeuten en oefentherapeuten die gespecialiseerd zijn in de begeleiding van mensen met een chronische of neurologische aandoening. De actieve aanpak in de therapie zorgt ervoor dat je algemene conditie én je spierkracht verbeteren. We stellen een individueel zorgplan op dat speciaal voor jou op maat is gemaakt. Daarnaast hebben we uitgebalanceerde beweegprogramma’s voor specifieke aandoeningen, zowel op individuele basis als in groepsverband.
COPD
Meer energie door beweging
Uit onderzoek is gebleken dat patiënten met COPD veel baat hebben bij beweging. Niet of te weinig bewegen leidt tot conditieverlies en vormt daarmee een gezondheidsrisico. Maar bewegen met COPD is zo makkelijk nog niet, omdat inspanning in eerste instantie leidt tot meer klachten. Daarnaast heeft COPD niet alleen grote impact op het fysieke functioneren, maar ook op het sociaal en mentaal functioneren. Fysiotherapie en (medische) fitness kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van COPD-patiënten. Daarom hebben we, in nauwe samenwerking met de longartsen van het Martini Ziekenhuis en het Ommelander ziekenhuis een multidisciplinair COPD-programma ontwikkeld.
Bewegen helpt
Door COPD is ademhalen moeilijker geworden. Bewegen kost in eerste instantie extra energie, maar op de lange termijn levert het veel op. Je traint je spieren en krijgt een betere conditie; je lichaam wordt sterker. Je voelt je minder snel moe en je bent minder vatbaar voor een exacerbatie. Daarnaast zul je sneller herstellen van bijvoorbeeld een verkoudheid.
De voordelen van bewegen op een rijtje:
- conditieverbetering
- minder snel benauwd
- dagelijkse bezigheden gaan makkelijker
- meer energie
- botten en spieren worden sterker
- beter slapen
- kleinere kans op een exacerbatie of ziekenhuisopname
- grotere kans om te kunnen blijven werken of om zelfstandig te blijven wonen
Inhoud van het programma
Het COPD-programma is gericht op een verbetering van conditie, spierkracht en spieruithoudingsvermogen: kortom het inspanningsvermogen.
Het inspanningsvermogen van een COPD-patiënt wordt bepaald door zijn spierkracht en conditie te meten. Via een wandeltest bepaalt de fysiotherapeut het uithoudingsvermogen.
Theresia Menninga: ‘En door de kracht in bepaalde spiergroepen te meten, leren we nog meer over zijn functioneren. De bovenbeenspier is de eerste die in kracht afneemt. En via de schouderspieren meten we de hulpademkracht, zeg maar de kracht van de spieren die de ademhaling regelen.’
Wat wil de patiënt zelf
Om het functioneren verder te bepalen nemen de fysiotherapeut en de COPD-patiënt een vragenlijst door. Daarnaast komt de hulpvraag aan bod. ‘Die hulpvraag komt van de patiënt zelf en is erg belangrijk’, stelt Theresia Menninga. De patiënt geeft daarmee aan wat hij zelf wil.
Wij geven patiënten handvatten om beter met hun COPD om te gaan
Bij de hulpvraag luistert de fysiotherapeut goed naar de klacht(en) van de patiënt. Die zijn persoonlijk en heel concreet. Denk aan: ‘Ik kan niet meer bukken’ of ‘ik kan de trap niet meer op’.
Leren omgaan met COPD
De bedoeling van het COPD programma is ook dat patiënten zélf leren omgaan met hun ziekte. Wij geven ze daarvoor de handvatten. We leren ze een techniek om het ademen te verbeteren. En we leggen uit dat benauwdheid niet altijd door de COPD komt. Emoties kunnen een rol spelen, en spanningen. Als iemand met COPD dit weet, maakt hij zich niet meteen zorgen. Hij kan zelf beter inschatten wat hij moet doen.
Plotselinge toename van de klachten
De fysiotherapeuten geven hun COPD-patiënten uitleg over een exacerbatie (ook wel terugval). Exacerbatie is de medische term voor een plotselinge toename van de klachten van COPD. Denk aan benauwdheid, hoesten en slijm. Door hun toegenomen kennis, herkennen patiënten een terugval eerder. En dat is belangrijk, omdat ze bij een terugval binnen 24 uur naar de huisarts moeten gaan.
We willen die terugval zo kort mogelijk houden. En dit zorgprogramma COPD geeft patiënten het vertrouwen dat zij er zelf iets aan kunnen doen. Ook als zij thuis zijn. Niet afwachten, maar zelf iets doen.
Behandeling van Parkinson, MS, CVA, Alzheimer: focus op het aanleren van verloren functies
Bij neurologische aandoeningen als een beroerte (CVA), MS, Alzheimer of Parkinson ontstaan in veel gevallen klachten aan het bewegingsapparaat. Fysiotherapie bij neurologische aandoeningen richt zich op het opnieuw aanleren van verloren gegane functies en op het voorkomen van functieverlies.
‘Aan de hand van de hulpvraag en het onderzoek, bepalen we samen met de patiënt en de naaste familie waar het accent van de behandeling komt te liggen.’
Klachten
Neurologische aandoeningen zijn vaak complex en hebben een speciale aanpak nodig, afhankelijk van welke aandoening de arts heeft vastgesteld. Zo zijn er aandoeningen van het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel. Ook spierziekten kun je rekenen tot de neurologische aandoeningen. Veel voorkomende problemen zijn: krachtverlies, coördinatiestoornissen, verlamming, evenwichtsstoornissen, spierverkortingen, spasticiteit, gewrichtsverstijvingen, gevoelsstoornissen en concentratiestoornissen. Soms is er ook sprake van gedragsveranderingen en begripsstoornissen die het bewegen bemoeilijken.
Aandoeningen van het centrale zenuwstelsel
- een hersenbloeding
- hersenletsel, aangeboren of niet
- dwarslaesie
- multiple sclerose
- Parkinson
- tumoren van en in het centrale zenuwstelsel
- MS
- ALS
Aandoeningen van het perifere zenuwstelsel
- zenuwletsels (vaak na een ongeval)
- Guillain-Barré
- poliomyélites
- polyneuropathie
- zenuwletsel bij bijvoorbeeld een hernia in de rug of nek
CVA of beroerte
De gevolgen van een beroerte verschillen van patiënt tot patiënt. Vaak is een beroerte ingrijpend en de problemen zijn veelal blijvend van aard. Merkbaar zijn de lichamelijke beperkingen: minder goed lopen, problemen met praten of bijvoorbeeld een arm niet meer goed kunnen gebruiken. Daarnaast kunnen ten gevolge van een beroerte gedragsveranderingen ontstaan. Mensen kunnen minder goed waarnemen en hebben moeite met het oplossen van problemen. Fysiotherapeutische behandeling van CVA-patiënten is vanwege de complexe problematiek vaak onderdeel van de ketenzorg. Meerdere disciplines en deskundigen zijn bij het behandeltraject betrokken. Denk hierbij aan neuroloog, revalidatie-arts, verpleeghuisarts, huisarts, logopedist, ergotherapeut, maatschappelijk werker en thuiszorg. We werken dan ook nauw samen met alle betrokken zorgpartners en uiteraard hebben we rechtstreeks contact met de naaste familie.
Parkinson
Als gevolg van de ziekte van Parkinson, kunnen problemen ontstaan op het gebied van lopen, evenwicht en lichaamshouding. Ook reiken en grijpen en bepaalde bewegingen, zoals opstaan van de stoel en het omdraaien in bed zijn veelal een probleem. Andere klachten kunnen zijn een verminderde spierkracht en conditie. We helpen de patiënt met het aanleren en oefenen van bewegen.
Multiple Sclerose
Multiple sclerose is een ziekte van het centrale zenuwstelsel. Bij MS onstaan op meerdere plaatsen in het zenuwstelsel harde plekken, waardoor het centrale zenuwstelsel niet goed meer werkt. De meest voorkomende klachten zijn: verminderde spierkracht, vermoeidheid,gezichtsverlies, coördinatieproblemen en urineverlies. Bij de behandeling richten we ons op het aanleren en/of onderhouden van de meest noodzakelijke vaardigheden. De focus ligt dan ook op het versterken van de spierkracht en het verbeteren van de beweeglijkheid. Hierbij oefenen we ook met loophulpmiddelen.
Artrose programma: bewezen effectief
Uit officiële cijfers van 2015 blijkt dat 1,2 miljoen mensen in Nederland lijden aan deze aandoening. Het ware aantal artrosepatiënten in ons land wordt echter geschat op bijna het driedubbele. Oefentherapie bij artrose is bewezen effectief. Binnen MFT De Woldstreek is er een speciaal programma voor de behandeling van artrose, gebaseerd op drie pijlers: oefentherapie, leefstijladvies en onderzoek. Het artrose programma vertraagt het slijtageproces en vermindert pijnklachten. Bij een tijdige start van de behandeling kan een gewrichtsvervangende operatie voorkomen worden. In het basispakket zorgverzekering 2019 zijn 12 artrose behandelingen aan heup of knie opgenomen. Hierbij wordt wel het eigen risico aangesproken.
Artrose is de meest voorkomende aandoening van het bewegingsapparaat. Het is een progressieve aandoening waarbij slijtage van het gewrichtskraakbeen optreedt. Het kraakbeen wordt steeds zachter, waardoor het omliggende bot vervormt. Hierdoor ontstaan aan de rand van het gewricht zichtbare en voelbare knobbels. Deze ‘osteofyten’ zorgen ervoor dat het gewricht minder soepel kan bewegen. Hierbij kunnen ook zenuwen bekneld raken. Dit veroorzaakt pijn, gevoelloosheid en krachtverlies. Artrose komt het meeste voor in nek, rug, heupen, knieën, vingers en tenen. De aandoening kan het dagelijkse leven behoorlijk belemmeren; eenvoudige handelingen als gaan zitten en staan, traplopen en het aan- en uitdoen van sokken, verlopen vaak moeizaam en pijnlijk. Artrose is een chronische aandoening en verloopt langzaam progressief. Genezen is niet mogelijk, maar er is wel degelijk iets aan te doen.
Oefentherapie, leefstijladvies en testen. Het programma is ontwikkeld door in chronische aandoeningen gespecialiseerde fysiotherapeuten en bewegingswetenschappers. Het gehele behandelingstraject betreft een combinatie van oefentherapie, leefstijladvies (bewegen, gewrichtsbescherming, afvallen indien noodzakelijk) en onderzoeken. We helpen uw gewrichten soepel te houden en uw spieren te trainen. U wordt meerdere malen getest op spierkracht, mobiliteit, balans, coördinatie en stabiliteit. Ook leren we u een goede lichaamshouding aan. Daarnaast bieden we u informatie en advies over hoe u het beste met uw pijn kunt omgaan.
Na afronding zullen we samen met u een eventueel vervolgtraject bespreken. U heeft dan keuze uit verschillende opties: een compleet programma bestaande uit fysiotherapie en een beweegprogramma, of alleen een beweegprogramma. Ook indien u niet aanvullend verzekerd bent, zijn er uiteraard mogelijkheden voor continuering.
Diabetes? Bewegen helpt!
Ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland hebben diabetes. De gemiddelde zorgkosten voor een diabetes patiënt bedroegen in 2013 ruim 9.200 euro. En dat terwijl er een effectief en gratis medicijn beschikbaar is: beweging. In sommige gevallen komen mensen met diabetes type 2 zelfs helemaal van hun medicijnen af, alleen door een gezondere leefstijl. Mensen met diabetes type 2 kunnen bij ons terecht voor een beweegprogramma dat ontwikkeld is door het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie. Het heeft als doel om je lichamelijke conditie te verbeteren, de bloeddruk te laten dalen, de opname van insuline te verbeteren en de bloedglucose waarden te normaliseren. Met behulp van deze behandeling kun je deze doelen bereiken.
Diabetes type 2
Diabetes type 2 is een vorm van suikerziekte. Bij diabetes type 2 is er te weinig insuline in het lichaam en het gevolg hiervan is dat de bloedglucose niet goed geregeld wordt door het lichaam. Te weinig insuline in het lichaam resulteert in een te hoge bloedglucosewaarde, de insuline kan niet voldoende suiker/glucose uit het lichaam halen. De bloedglucosewaarden zijn te hoog en vaak komen hier ook hoge bloeddruk en een te hoge cholesterolwaarde bij kijken. Goede voeding en voldoende beweging kan bij diabetes type 2 resulteren in een betere conditie, daling van de bloeddruk, verbeterde opname van insuline en levert een bijdrage aan het normaliseren van de bloedglucosewaarden.
‘Bewegen is goed voor iedereen, maar zeker ook voor mensen met diabetes type 2. Met name vanwege het feit dat het gebruik van insuline kan worden teruggedrongen. Het is bewezen dat bewegen de gezondheid en de kwaliteit van leven van diabetespatienten verbetert.’
Voor wie?
Het beweegprogramma is bedoeld voor mensen met diabetes type 2 of pre-diabetes en die gemotiveerd zijn om een actieve leefstijl te ontwikkelen waarin lichaamsbeweging en gebalanceerde voeding kernthema’s zijn. Het beweegprogramma wordt verzorgd door een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de begeleiding van mensen met diabetes type 2. De voorlichting rondom het voedingsaspect wordt verzorgd door een van de bij ons aangesloten diëtisten van Voedingsbureau Carin Pool.
Inhoud van het programma
Het beweegprogramma duurt twaalf weken. Je traint twee maal per week in onze oefenruimte, onder professionele begeleiding. Tijdens het programma heb je regelmatig individuele gesprekken met je fysiotherapeut. Het programma bestaat uit de volgende onderdelen:
Intake
Tijdens de intake bij de fysiotherapeut vullen jullie samen een aantal vragenlijsten in en wordt er een aantal testen gedaan om je conditie en bewegingservaring te beoordelen.
Voedingsadvies
Voor voedingsadviezen wordt een aparte afspraak gemaakt met de diëtist.
Fysio fitness
Met behulp van fitnessapparaten werk je onder begeleiding van de fysiotherapeut aan het verbeteren van spierkracht (krachttraining) en je uithoudingsvermogen (duurtraining). De opbouw is geleidelijk en wordt aangepast aan je fysieke mogelijkheden.
Evaluatie en advies
Na twaalf weken worden de resultaten met je besproken en kijkt de fysiotherapeut welke vormen van bewegen het beste bij jou passen en wat voor jou mogelijk is. Op basis daarvan krijg je advies over een persoonlijk beweegprogramma waarmee je je fitheid en gezondheidswinst zelf op peil kunt houden.
De beste remedie bij etalagebenen (claudicatio): lopen!
Bij Claudicatio, ook wel etalagebenen genoemd, voeren de slagaders in je benen te weinig zuurstof aan voor de spieren die je gebruikt bij het lopen. Dit komt omdat deze slagaderen door verkalking vernauwd zijn. De term etalagebenen is lang geleden bedacht omdat patiënten zich een houding wilden geven wanneer zij tijdens het lopen noodgedwongen moesten rusten. De etalage was daarvoor een uitgelezen plek. Inmiddels bestaat er een goede behandeling voor, gericht op een afname van de pijnklachten. We kunnen de aandoening niet verhelpen, maar als Claudicatio-specialist kunnen we wél helpen om je klachten te verminderen.
Zuurstoftekort in de benen
De medische term voor deze aandoening is Claudicatio Intermittens. Artsen gebruiken ook wel de term Perifeer Arteriëel Vaatlijden (PAV). De beenslagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de benen. In de loop van de jaren kan slagaderverkalking vernauwingen of verstoppingen in de slagaders veroorzaken, waardoor er minder bloed kan passeren. Hierdoor kunnen zich stolsels vormen, die een vat geheel kunnen afsluiten. Bij inspanning van de beenspieren (lopen, rennen, traplopen) neemt de vraag naar zuurstofrijk bloed toe. Bij een vernauwing in de slagaders ontstaat er dan zuurstoftekort in de spieren. Dit veroorzaakt pijn en kramp in je beenspieren (bil, dijbeen, kuit). Na ongeveer tien minuten rust neemt de zuurstofbehoefte af en verdwijnen de pijnklachten weer. De klachten treden opnieuw toe bij een volgende inspanning.
Oorzaken voor vernauwingen in de beenslagader (naast aanleg en leeftijd):
- roken
- hoge bloeddruk
- diabetes mellitus (suikerziekte)
- een verhoogd cholesterolgehalte in het bloed
- overgewicht
- weinig lichaamsbeweging
- De beste remedie: lopen
Het klink gek, maar het is waar: looptraining, gericht op een betere looptechniek, zorgt ervoor dat je spieren in je been minder zuurstof gebruiken. Hierdoor nemen je pijnklachten af. De meeste Claudicatio-patienten gaan vanwege de pijn vaak onbewust anders lopen, waardoor er een verkeerd looppatroon ontstaat. Je benen moeten hierdoor meer zuurstof dan normaal gebruiken. Gevolg: de pijn komt sneller op en is heviger van aard. Daarnaast bestaat het risico op blessures. Met het aanleren van een goede looptechniek heb je minder pijn en voorkom je erger.
THERESIA MENNINGA | Fysiotherapeut chronische zorg Het vereist wilskracht en doorzettingsvermogen, maar het werkt.
Behandeling
De behandeling bestaat voornamelijk uit looptherapie en is gericht op het verminderen van pijnklachten en beperkingen in loopafstand, het verbeteren van uithoudingsvermogen en spierkracht én het stimuleren van een verantwoorde leefstijl. Tijdens het eerste consult beginnen we met een intakegesprek. We bespreken je klachten en de bewegingsmogelijkheden. Om je maximale loopafstand en je conditie te bepalen, doen we een test op de loopband. Aan de hand van alle informatie stellen we samen met jou een persoonlijk trainingsschema op. Het trainingsschema bestaat niet alleen uit lopen, maar ook uit fietsen en spierversterkende oefeningen. Bovendien voorzien we je van informatie en adviezen over het looppatroon. Gedurende het traject wordt de loopband-test periodiek uitgevoerd om de status en de voortgang te kunnen te bepalen. 80% van de Claudicatio-patiënten is tevreden met deze behandeling
Looptherapie
We starten met meerdere sessies per week. De training vindt veelal plaats op een loopband, waarbij je kort door de pijn heen moet lopen, gevolgd door een kort moment van rust. Om je looppatroon te verbeteren, krijg je functionele oefeningen. De intensieve looptrainingen die je bij ons op de praktijk volgt, worden stapsgewijs afgebouwd naar het niveau waarop je zelfstandig kunt trainen in je eigen omgeving. Naast de looptrainingen, werken we aan aan een verbetering van je uithoudingsvermogen en spierkracht.
Gezonde leefstijl
Tijdens de behandeling besteden we aandacht aan een bevordering van een gezonde leefstijl. Denk hierbij aan stoppen met roken, gezonde voeding en een verantwoord lichaamsgewicht.
Bewezen effectief
De looptherapie is bewezen effectief in het verminderen van pijn, het verhogen van de maximale en functionele loopafstand en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Daarnaast zijn er aanwijzingen voor een positief effect op de levensverwachting door afname van het aantal hart- en herseninfarcten.
Deze fysiotherapeuten helpen jou bij het maken van een persoonlijk zorgplan om klachten te stabiliseren en te verminderen.
Theresia Menninga
